Zajęcia przewidziane sa dla studentów Wydziału Lekarskiego – I rok
I. Naturalna regeneracja w organizmie człowieka
a) Rodzaje komórek macierzystych w okresie zarodkowym i postnatalnym
- pojęcie niszy tkankowej
- odróżnicowanie dojrzałych komórek macierzystych i ich transdyferencjacja w określone prekursory tkankowe
- sposoby izolowania dojrzałych komórek macierzystych
b) Gojenie rany
1. Faza zapalna gojenia rany – odpowiedź naczyniowa, odpowiedź komórkowa, mediatory stanu zapalnego, czynniki modulujące reakcję zapalną (kwas acetylosalicylowy, sterydy)
2. Faza proliferacyjna gojenia rany – proces epitelializacji, odkładanie kolagenu, tworzenie blizny
3. Faza dojrzewania i remodelingu – zmiana struktury tkanki łącznej, resorbcja kolagenu, czynniki wpływające na proces remodelingu (wiek, rodzaj i lokalizacja rany, czas trwania fazy zapalnej)
4. Czynniki wpływające na proces gojenia ran – czynniki ogólnoustrojowe i czynniki miejscowe
c) Regeneracja wątroby
1. Czynniki uszkadzające wątrobę – czynniki fizyczne, chemiczne, infekcyjne
2. Fazy regeneracji wątroby:
a) Przygotowanie hepatocytów (priming) – aktywacja genów związanych z produkcją czynników transkrypcyjnych, aktywacja protoonkogenów (c-fos, c-jun, c-myc), udział genów antyapoptotycznych (p53, p21, Bcl-X)
b) Podziały komórkowe – wpływ mitogenów (TGF, EGF, HGF) i ko-mitogenów (insulina, glukagon, noradrenalina, Ang II)
c) Udział komórek nieparenchymalnych w procesie regeneracji wątroby
II. Regeneracja nerwów obwodowych
1. Postacie kliniczne uszkodzenia nerwów – podział wg Seddona i Sunderlanda: neuropraksja, aksonotmeza, neurotmeza
2. Procesy degeneracyjne i regeneracyjne zachodzące po uszkodzeniu nerwu, etapy regeneracji nerwu – uszkodzenie, migracja nerwów, neurotropizm okolicznych aksonów, degeneracja, tworzenie kolumn komórek Schwanna, wzrost aksonu
3. Klasyczne możliwości naprawy nerwów – chirurgiczny szew koniec do końca, rekonstrukcja wolnym przeszczepem nerwu, neurotuby
4. Alternatywne możliwości leczenia uszkodzenia nerwów – przeszczepy unaczynione, alogeniczne przeszczepy nerwu, przeszczepy predegenerowane, przeszczepy z naczyń żylnych, transfery nerwów
5. Współczesne problemy leczenia uszkodzeń nerwów obwodowych
6. Wykorzystanie nieembrionalnych komórek macierzystych w leczeniu schorzeń układu nerwowego takich jak udar niedokrwienny mózgu, choroba Parkinsona, pląsawica Huntingtona
III. Wykorzystanie komórek miogenicznych w procesie regeneracji mięśnia szkieletowego i mięśnia sercowego
1. Czynniki uszkadzające mięśnie szkieletowe – uszkodzenia mechaniczne, termiczne, chemiczne, choroby wywołane nieprawidłowym unerwieniem mięśni szkieletowych lub brakiem istotnych białek strukturalnych
2. Udział komórek satelitowych w regeneracji mięśnia szkieletowego
3. Potencjał miogeniczny komórek macierzystych – hematopoetyczne komórki macierzyste, mezenchymalne komórki macierzyste, komórki macierzyste pochodzące z naczyń krwionośnych, zarodkowe komórki macierzyste
4. Próby terapii dysfunkcjonalnych mięśni szkieletowych z wykorzystaniem komórek macierzystych
IV. Regeneracja tkanki kostnej i chrzęstnej
Jednostka przebudowy kości , BMU.
Oddziaływanie międzykomórkowe w obrębie komórek jednostki przebudowy kości, aktywacja szlaków.
Złamanie kości, okresy gojenia kości.
Możliwości zastosowanie egzogennych czynników wzrostu w procesie wzrostu kości.
Biostymulujące znaczenie przeszczepów kostnych.
Bank tkanki kostne: aspekty biologiczne, immunogenność przeszczepu.
Specyfika histologiczna tkanki chrzęstnej, znaczenie w degeneracji i regeneracji chrząstki.
Hodowle chondrocytów autologicznych, obecne zastosowanie praktyczne.
Biomateriały stanowiące rusztowania i membrany.
V. Odtwarzanie naskórka i skóry – aplikacje kliniczne
Komórki macierzyste naskórka – lokalizacja komórek macierzystych, markery komórek macierzystych naskórka, komórki macierzyste naskórka in vivo oraz in vitro, znaczenie komórek macierzystych naskórka w medycynie
Hodowle in vitro komórek izolowanych ze skóry ludzkiej – hodowle dwuwymiarowe, hodowle trójwymiarowe
Biologiczne substytuty skóry – przeszczepy autologiczne, allografty, hodowane autologiczne i allogeniczne keratynocyty, żywe substytuty skóry, złożone substytuty skóry
Regeneracja naskórka w chirurgii plastycznej