Choroba Alzheimera jest najczęściej występującą chorobą neurodegeneracyjną u osób w podeszłym wieku. Patomechanizm tego schorzenia wciąż nie jest w pełni poznany. Istnieje kilka hipotez, jedną z nich jest dyshomeostaza pierwiastków rzadkich (metali śladowych) w OUN. Jednym z nich jest cynku, którego zarówno niedobór jak i nadmiar może prowadzić do neurodegeneracji. W wyniku pobudzenia ekscytotoksycznego zakończeń neuronów glutaminianergicznych w przebiegu niedotlenienia, stanów zapalnych, ksenobiotyków (lub innych sygnałów neurotoksycznych). Stężenie cynku w szczelinie synaptycznej może osiągać stężenia rzędu 300µmoli/L, skąd jest wychwytywany przez astrocyty oraz neurony postsynaptyczne. Wzrost wewnątrzkomórkowego stężenia cynku w neuronach i astrocytach indukuje stres oksydacyjny i związaną z tym syntezę reaktywnych form tlenu oraz rodników nitrozylowych.Powodują one zaburzenia metabolizmu energetycznego komórek neuronalnych, które uszkadzają ich funkcje neuroprzekaźnicze i troficzne, prowadząc do ich śmierci. Nadmiar jonów cynku w cytoplazmie komórek OUN może być obniżony poprzez transport i magazynowanie tego jonu w różnych przedziałach komórkowych. Głównymi metaloproteinami, odpowiedzialnymi za sekwestrację cynku w OUN są metalotioneiny. Ekspresja tych białek jest zaburzona w różny sposób zarówno u osób starszych jak i osób z choroba Alzheimera. Może to prowadzić zarówno do zmniejszonego bądź nadmiernego wychwytu jonów cynku przez komórki OUN. Te różnokierunkowe zmiany stężenia Zn w różnych stanach neurodegeneracyjnych uzasadniają zbadanie wpływu czynników neurotoksycznych takich cynk , amyloid beta oraz NO na poziom metaloprotein w różnych kompartmentach komórkowych mózgu.
Planowane efekty:Badania pozwolą na ocenę roli metaloprotein w zróżnicowanej wrażliwości komórek ośrodkowego układu nerwowego na czynniki cytotoksyczne. Pozwolą one ustalić poziom białek wiążących cynk, który zapewnia optymalną homeostazę tego jonu w mózgu.